Adam Smith - Tus kws xam nyiaj txiag hauv Scotland thiab kev paub txog lub tswv yim, yog ib tus tsim ntawm txoj kev xav nyiaj txiag tam li kev tshawb fawb, tus tsim ntawm nws lub tsev kawm ib txwm muaj.
Phau ntawv txog keeb kwm ntawm Adam Smith yog ntau ntawm cov kev nrhiav pom thiab cov lus qhia tseeb los ntawm nws lub neej ntiag tug.
Peb coj los rau koj mloog ib zaj lus luv luv ntawm Adam Smith.
Phau Ntawv Keeb Kwm ntawm Adam Smith
Adam Smith raug liam tias yug rau lub Rau Hli 5 (16), 1723 hauv lub nroog Scottish, Edinburgh. Nws loj hlob thiab tau loj hlob hauv ib tsev neeg muaj kev txawj ntse.
Nws txiv, Adas Smith, tau tag sim rau ob peb lim tiam tom qab yug nws tus tub. Nws ua haujlwm ua kws lij choj thiab tub ceev xwm. Leej niam ntawm tus kws tshawb fawb yav tom ntej, Margaret Douglas, yog tus ntxhais ntawm tus tswv av muaj nyiaj.
Thaum yau thiab cov hluas
Thaum Adas nyuam qhuav muaj 4 xyoos, nws raug nyiag ntawm gypsies. Txawm li cas los xij, ua tsaug rau kev mob siab ntawm nws txiv ntxawm thiab cov phooj ywg hauv tsev neeg, pom tus me nyuam thiab xa rov qab rau leej niam.
Txij thaum yau, Smith tau nkag mus rau ntau cov phau ntawv, los ntawm qhov uas nws tau kos ntau yam kev paub. Thaum muaj hnub nyoog txog 14, nws tau ua tiav tiav cov ntawv xeem ntawm University of Glasgow.
Tom qab ntawd Adas los ua menyuam kawm ntawv ntawm Balliol College, Oxford, tau kawm ntawv nyob ntawd 6 xyoo. Nyob rau lub sijhawm no ntawm nws phau ntawv sau txog nws, nws tau mob tsis tu ncua, mob siab siv sijhawm nws lub sijhawm dawb los nyeem phau ntawv.
Hauv 1746, tus txiv leej tub mus rau Kirkcaldy, qhov uas nws tau koom nrog kev paub txog tus kheej txog 2 xyoo.
Cov tswv yim thiab kev tshawb pom ntawm Adam Smith
Thaum Smith yog 25, nws pib qhuab qhia ntawm University of Edinburgh txoj cai, ntawv Askiv, kev vam meej thiab kev lag luam. Nws yog lub sijhawm no hauv nws phau ntawv sau txog keeb kwm uas nws tau mob siab rau teebmeem kev lag luam.
Ob peb xyoos tom qab, Adas tau nthuav tawm nws cov tswv yim hais txog kev khwv nyiaj txiag ywj pheej rau pej xeem. Tsis ntev nws tau ntsib David Hume, uas muaj cov kev xav zoo sib xws tsis yog ntawm kev lag luam xwb, tab sis kuj hais txog kev ua nom ua tswv, kev ntseeg thiab lub tswv yim.
Xyoo 1751, Adam Smith tau raug tsa ua tus xibfwb ntawm kev ua haujlwm hauv University of Glasgow, thiab tom qab ntawd raug xaiv ua Tus Thawj Saib Xyuas Kev Kawm.
Xyoo 1759 Smith tau luam tawm Theory of Moral Sentiments. Nyob hauv nws, nws thuam cov ntseeg lub hauv paus, thiab kuj tau hu ua kev coj noj coj ua ntawm tib neeg.
Tom qab ntawd, tus kws tshawb fawb tshaj tawm txoj haujlwm "Tshawb nrhiav ntawm qhov xwm txheej thiab ua rau muaj kev nplua nuj ntawm cov teb chaws." Ntawm no tus kws sau ntawv qhia txog nws cov tswv yim ntawm txoj haujlwm ntawm kev faib haujlwm thiab thuam txog kev mob siab rau mercantilism.
Nyob rau hauv phau ntawv, Adam Smith tau pom zoo qhov thiaj li hu ua txoj cai ntawm kev tsis cuam tshuam - kev qhia txog kev lag luam raws li tsoomfwv kev cuam tshuam hauv kev lag luam yuav tsum yog qhov tsawg kawg nkaus.
Ua tsaug rau nws lub tswv yim, Smith tau txais cov chaw muaj txuj ci tsis yog hauv nws lub teb chaws nkaus xwb, tab sis tseem nyob deb dhau ntawm nws cov ciam teb.
Tom qab ntawv, tus kws txuj tawm mus ncig Tebchaws Europe. Thaum mus saib Geneva, nws tau ntsib nrog Voltaire ntawm nws cov vaj tsev. Hauv Fab Kis, nws tau tswj hwm los ua kom paub txog cov tswv yim ntawm Physiocrats.
Thaum rov qab los tsev, Adam Smith tau raug xaiv los ua khub ntawm Royal Society of London. Nyob hauv keeb kwm ntawm 1767-1773. nws coj lub neej nyob ib puag ncig, ua rau kev sau ntawv tshwj xeeb.
Smith tau ua lub ntiaj teb nto moo rau nws phau ntawv The Wealth of Nations, luam tawm xyoo 1776. Ntawm lwm yam, tus kws sau ntawv tau piav qhia txhua qhov yuav ua li cas kev lag luam tuaj yeem ua haujlwm nyob rau hauv cov xwm txheej ntawm kev ua tiav kev ywj pheej.
Tsis tas li ntawd, txoj haujlwm tau hais txog kev ua haujlwm zoo ntawm tus kheej egoism. Qhov tseem ceeb ntawm kev faib tawm kev ua haujlwm thiab qhov dav dav ntawm kev ua lag luam rau kev loj hlob ntawm lub zog ua haujlwm tau hais txog.
Txhua yam no ua rau nws saib ntawm kev lag luam raws li kev tshawb fawb raws li cov lus qhuab qhia ntawm kev lag luam dawb.
Hauv nws cov haujlwm, Smith txhim kho qhov kev ua haujlwm ntawm kev ua lag luam dawb vim yog kev lag luam hauv tsoomfwv, thiab tsis yog los ntawm kev tshaj tawm txoj cai txawv tebchaws. Cov hau kev no tseem tseem suav tias yog lub hauv paus ntawm kev kawm kev lag luam.
Tej zaum qhov tshaj tawm txoj kev nyiam tshaj plaws ntawm Adas Smith yog “yam ua tsis tau pom”. Lub ntsiab lus ntawm cov kab lus no yog tias ib txoj kev tau txais txiaj ntsig tsuas yog ua tiav los ntawm kev txaus siab rau ib tus neeg cov kev xav tau.
Raws li qhov tshwm sim, qhov "pom tsis tau ntawm tes" txhawb cov neeg tsim khoom kom paub cov kev nyiam ntawm lwm tus neeg, thiab, yog li ntawd, kev muaj txiaj ntsig ntawm tag nrho lub zej zog.
Tus kheej lub neej
Raws li qee qhov chaw, Adam Smith yuav luag tau sib yuav ob zaug, tab sis vim qee qhov nws tseem kawm tiav qib bachelor.
Tus kws tshawb fawb nyob nrog nws niam thiab tus txiv tsis muaj txiv. Hauv nws lub sijhawm pub dawb, nws nyiam mus ntsib kev ua yeeb yam. Ntxiv rau, nws nyiam dab neeg nyob hauv txhua qhov kev qhia.
Ntawm qhov siab ntawm nws qhov koob meej thiab cov nyiaj tau los ruaj, Smith tau coj lub neej coj tus. Nws tau ua haujlwm sib hlub sib txhawb thiab tau ntxiv nws lub tsev qiv ntawv ntiag tug.
Hauv nws lub tebchaws, Adas Smith tau muaj nws lub club. Raws li txoj cai, nyob rau Hnub Caiv, nws tau npaj rooj mov phooj ywg. Qhov tseeb nthuav yog tias nws ib zaug mus xyuas Ntxhais fuabtais Ekaterina Dashkova.
Smith hnav cev ris tsho li qub thiab feem ntau nqa ib rab pas nrog nws. Qee lub sij hawm ib tug txiv neej pib tham nrog nws tus kheej, tsis hmoog rau cov neeg puag ncig nws.
Kev Tuag
Hauv cov xyoo dhau los ntawm nws lub neej, Adas tau mob los ntawm kev mob plab hnyuv, uas yog qhov laj thawj ntawm nws txoj kev tuag.
Adam Smith tuag rau Edinburgh lub Xya Hli 17, 1790 thaum muaj 67 xyoo.